Azərbaycan – Özbəkistan münasibətləri mədəni və tarixi bağlar, ortaq dəyərlər və vahid məqsədlər üzərində qurulub

2025-ci il iyulun 2-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və Özbəkistan Respublikasının Prezidenti Şavkat Mirziyoyev arasında keçirilmiş yüksək səviyyəli görüşlər və mətbuata verilmiş bəyanatlar iki qardaş ölkə arasında münasibətlərin yeni, strateji və qarşılıqlı inam əsasında formalaşmış mərhələyə qədəm qoyduğunu bir daha nümayiş etdirdi. Bu səfər sadəcə bir diplomatik hadisə deyil, tarixi bir məqam, regionun siyasi-iqtisadi mənzərəsində mühüm rol oynayacaq strateji addımların atıldığı gün kimi yadda qalacaqdır. Tərəflər arasındakı qardaşlıq münasibətləri sadəcə rəsmi sənədlərlə deyil, real layihələrlə, qarşılıqlı dəstək nümunələri ilə də möhkəmləndirilir.

Prezident İlham Əliyev mətbuata verdiyi bəyanatında vurğuladı ki, Azərbaycan və Özbəkistan arasında imzalanmış “Müttəfiqlik münasibətləri haqqında Müqavilə” bu iki ölkənin əlaqələrinin ən yüksək və strateji səviyyədə olduğunu təsdiqləyir. Bu sənəd yalnız hüquqi deyil, eyni zamanda mənəvi və siyasi baxımdan böyük yük daşıyır. Dövlət başçılarının dəfələrlə görüşməsi, Dövlətlərarası Şuranın fəaliyyəti və konkret sahələr üzrə koordinasiya olunan planlar müttəfiqliyin sadəcə ifadə yox, praktik dəyərə çevrildiyini sübut edir. Azərbaycan Prezidenti, dost Özbəkistan xalqını və Şavkat Mirziyoyevi futbol üzrə milli komandanın dünya çempionatının final mərhələsinə vəsiqə qazanması münasibətilə təbrik edərək bu nailiyyəti təsadüfi saymadığını bildirdi. Bu, düşünülmüş dövlət siyasətinin, gənclərin inkişafına və idmana göstərilən yüksək diqqətin nəticəsidir. Prezident Əliyevin fikrincə, bu uğurlar özbək gəncliyinin düzgün istiqamətdə tərbiyə olunmasının parlaq nümunəsidir.

Dövlətimizin başçısı çıxışında Özbəkistanın son illərdə həyata keçirdiyi genişmiqyaslı islahatlara da toxunaraq vurğuladı ki, bu gün beynəlxalq arenada Özbəkistanın nüfuzu, iqtisadi potensialı, sosial sahədəki irəliləyişləri göz qabağındadır. Bütün bunlar Prezident Şavkat Mirziyoyevin strateji baxışa əsaslanan idarəçilik modelinin bariz göstəricisidir. Görüş zamanı diqqət mərkəzində olan əsas məsələlərdən biri də birgə İnvestisiya Fondunun fəaliyyəti və bu fond çərçivəsində həyata keçirilən layihələr oldu. Artıq 10-dan çox layihənin investisiya qərarı mərhələsində olduğu bildirilmiş və fondun nizamnamə kapitalının (500 milyon dollar) gələcəkdə dəfələrlə artırılması planlaşdırılmışdır. Bu fond təkcə iqtisadi məqsədlərə deyil, qardaşlıq ruhuna xidmət edir.

İki ölkə Mərkəzi Asiya və Qafqaz regionlarında nəqliyyat infrastrukturunun inkişafı məsələsində birgə strategiyaya malik olduqlarını nümayiş etdirdilər. Prezident İlham Əliyev Orta Dəhlizin şaxələndirilməsi və Azərbaycanın logistik imkanlarının genişləndirilməsi üçün atılan addımları qeyd edərək bildirdi ki, bu əməkdaşlıq təkcə ikitərəfli deyil, regional inteqrasiyanın mühüm dayağıdır. Özbəkistan şirkətlərinin Azərbaycanda kənd təsərrüfatı, xüsusilə pambıqçılıq və ipəkçilik sahəsində sərmayə yatırması da tərəflər arasında iqtisadi əməkdaşlığın daha bir təzahürüdür. Prezident Əliyev bu təcrübənin Azərbaycan üçün dəyərli olduğunu bildirərək kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı sahəsində birgə müəssisələrin yaradılmasını yüksək qiymətləndirdi.

Ölkə başçısı çıxışında Qarabağın bərpasında göstərilən yardıma görə Özbəkistana və Prezident Mirziyoyevi şəxsən xüsusi təşəkkürünü bildirdi. Füzulidə inşa olunan və Mirzə Uluqbəyin adını daşıyan məktəb, eləcə də Xankəndidə fəaliyyətə başlayan tikiş fabriki bu qardaşlıq yardımının konkret simvoluna çevrilmişdir. Bu cür təşəbbüslər işğaldan azad edilmiş torpaqlarda həm sosial, həm də iqtisadi reabilitasiyanın əsas dayaqlarındandır Səfər çərçivəsində daha bir əlamətdar hadisə – Özbəkistanın Azərbaycandakı səfirliyinin yeni binasının açılışı oldu. Bu bina, Ulu Öndər Heydər Əliyevin vaxtilə ayrılmış ərazidə yerləşir və dövlətlərarası münasibətlərin rəmzinə çevrilir. Bundan başqa, Bakının “Ağ şəhər” layihəsi çərçivəsində inşa ediləcək 5 hektarlıq “Özbəkistan” parkı da xalqlar arasında qardaşlığın rəmzi olacaq.

Azərbaycan–Özbəkistan münasibətləri bu gün təkcə regional deyil, eyni zamanda beynəlxalq miqyasda strateji tərəfdaşlıq nümunəsi kimi dəyərləndirilir. Dövlət başçılarının bu səviyyədə əməkdaşlığı, qarşılıqlı hörmət və güclü siyasi iradəyə söykənən münasibətləri gələcək nəsillər üçün də sabit, inamlı bir təməl yaradır. Prezident İlham Əliyevin bəyanatında əks olunan məzmun da məhz bu baxışı əks etdirir: "Qardaşlığımızı layihələr, təşəbbüslər və birgə uğurlarımızla möhkəmləndiririk."

Azərbaycan və Özbəkistan arasında münasibətlərin bu gün əldə etdiyi səviyyə – müttəfiqlik ruhunda qurulmuş dərin siyasi dialoq, iqtisadi əməkdaşlığın real nəticələr doğuran forması, humanitar sahədəki dostluq təşəbbüsləri və regional inkişaf vizyonu – hər iki xalqın iradəsinin, liderlərin qətiyyətli addımlarının və ortaq dəyərlərin təntənəsidir. Prezident İlham Əliyevin 2025-ci il iyulun 2-də verdiyi bəyanat, təkcə bu günə deyil, sabaha ünvanlanmış strateji mesajdır. Bu mesaj regional inteqrasiya, davamlı iqtisadi inkişaf, sülh və sabitliyə çağırış olmaqla yanaşı, Azərbaycan və Özbəkistan xalqları arasında əbədi qardaşlıq körpüsünün möhkəmləndirilməsinə xidmət edir.

Əminliklə demək olar ki, iki ölkə arasındakı bu möhkəm təməl üzərində qurulan münasibətlər bundan sonra da yeni uğurlar, mühüm təşəbbüslər və xalqlarımızın rifahı naminə strateji əməkdaşlıq formatları ilə daha da inkişaf edəcək. Azərbaycanın və Özbəkistanın birgə gələcəyi parlaqdır – çünki bu gələcək ortaq tarix, ortaq dəyərlər və ortaq məqsədlər üzərində qurulub.