Azərbaycan Respublikası və Pakistan İslam Respublikası arasında münasibətlər tarixi, siyasi, iqtisadi və mədəni əlaqələrə əsaslanır. Bu iki ölkə bir-birini strateji tərəfdaş kimi görür və beynəlxalq platformalarda daim bir-birini dəstəkləyir. Pakistan, Azərbaycanın müstəqilliyini tanıyan ilk dövlətlərdən biridir və 1992-ci ildən etibarən ölkələr arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. Bu müddət ərzində tərəflər arasında əməkdaşlıq müxtəlif sahələrdə genişlənmiş və dərinləşmişdir.
Azərbaycan və Pakistan arasında siyasi əlaqələr qarşılıqlı etimada və dəstəyə əsaslanır. Pakistan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi zamanı Azərbaycana açıq və qətiyyətli dəstək vermiş, Ermənistanın müstəqilliyini tanımamışdır. 2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsi zamanı da Pakistan dövləti və xalqı Azərbaycana mənəvi və siyasi dəstək nümayiş etdirmişdir. Son illərdə yüksək səviyyəli qarşılıqlı səfərlər və görüşlər siyasi əlaqələrin daha da möhkəmlənməsinə səbəb olmuşdur. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və Pakistanın Baş naziri Məhəmməd Şahbaz Şərifin görüşləri ikitərəfli münasibətlərin inkişafında mühim rol oynayır. Bakıda keçirilən son görüş zamanı liderlər iqtisadi, hərbi, nəqliyyat və enerji sahələrində əməkdaşlığın genişləndirilməsinə dair mühim razılaşmalara gəlmişlər.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev Pakistanla əlaqələrin strateji əhəmiyyətini vurğulamış və Azərbaycanın bu ölkəyə minimum 2 milyard ABŞ dolları həcmində sərmayə yatırmağa hazır olduğunu bəyan etmişdir. O, aidiyyəti dövlət qurumlarına və sahibkarlıq subyektlərinə bir ay müddətində bu istiqamətdə lazımi sənədlərin hazırlanması barədə tapşırıqlar vermişdir. Azərbaycan və Pakistan arasında iqtisadi əlaqələrin genişləndirilməsi prioritet məsələlərdən biridir. Ticarət dövriyyəsinin artırılması məqsədilə Bakıda Azərbaycan-Pakistan Biznes Forumu təşkil olunmuşdur. Forumda energetika, nəqliyyat, kənd təsərrüfatı, sənaye və turizm sahələrində əməkdaşlıq imkanları müzakirə edilmişdir.
Azərbaycanın Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR) ilə Pakistanın neft və qaz şirkətləri arasında əməkdaşlığa dair anlaşma memorandumları imzalanmışdır. Energetika sahəsində tərəfdaşlığın genişləndirilməsi məqsədilə neft emalı, qaz infrastrukturu və alternativ enerji mənbələri üzrə layihələr müzakirə olunmuşdur. İki ölkə arasında ticarət dövriyyəsinin artırılması üçün gömrük prosedurlarının sadələşdirilməsi və Pakistan məhsullarının Azərbaycan bazarına çıxışının asanlaşdırılması nəzərdə tutulmuşdur. Xüsusilə, Pakistanın farmasevtika, tekstil və kənd təsərrüfatı məhsullarının Azərbaycan bazarında daha geniş yer tutması üçün əlavə tədbirlər planlaşdırılır.
Azərbaycanın Pakistan iqtisadiyyatına sərmayə qoymaq niyyəti də mühim əhəmiyyət daşıyır. Xüsusilə, infrastruktur, energetika və nəqliyyat sahələrində yeni investisiya layihələrinin reallaşdırılması üçün işçi qruplar yaradılmışdır. Azərbaycan və Pakistan arasında hərbi-texniki əməkdaşlıq strateji əhəmiyyət kəsb edir. Pakistanın müdafiə sənayesi inkişaf etmişdir və Azərbaycan bu sahədə Pakistanla əməkdaşlığı genişləndirmək niyyətindədir. Azərbaycan Pakistandan döyüş təyyarələri, pilotsuz uçuş aparatları, artilleriya sistemləri və digər hərbi texnika alır. Eyni zamanda, iki ölkə arasında hərbi təlimlər və təcrübə mübadiləsi həyata keçirilir. Azərbaycan hərbi personalı Pakistanın müdafiə akademiyalarında təhsil alır və birgə təlimlərdə iştirak edir. Son görüşlərdə Azərbaycan və Pakistanın müdafiə sənayesi müəssisələrinin birgə hərbi məhsul istehsalı imkanları müzakirə olunmuşdur. Bu sahədə əməkdaşlığın daha da dərinləşdirilməsi planlaşdırılır.
Azərbaycan və Pakistanın tranzit və nəqliyyat sahəsində əməkdaşlığı mühim əhəmiyyət daşıyır. Azərbaycanın Avropa ilə Asiya arasında mühim nəqliyyat qovşağı olması Pakistana Mərkəzi Asiya və Avropa bazarlarına daha asan çıxış imkanı yaradır. Xüsusilə, Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu və Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Dəhlizi çərçivəsində Pakistanın iştirakı müzakirə olunmuşdur. Bu, Pakistan məhsullarının Azərbaycan üzərindən Avropaya ixracını asanlaşdıracaqdır. Bundan əlavə, Azərbaycanın dəniz limanları və logistika mərkəzlərinin Pakistanla ticarət əlaqələrində daha effektiv istifadə olunması nəzərdə tutulur.
Azərbaycan və Pakistan arasında humanitar və mədəni əlaqələr də yüksək səviyyədə inkişaf edir. Heydər Əliyev Fondu Pakistanın müxtəlif bölgələrində sosial layihələr həyata keçirmişdir. Pakistanın təbii fəlakətlər zamanı Azərbaycandan humanitar yardım alması iki ölkə arasındakı dostluğun bariz nümunəsidir.
İki ölkə arasında təhsil və mədəniyyət sahəsində əməkdaşlığı gücləndirmək məqsədilə bir sıra razılaşmalar imzalanmışdır. Pakistanın müxtəlif universitetlərində Azərbaycan dili və mədəniyyəti ilə bağlı kursların açılması, həmçinin tələbə mübadiləsi proqramlarının genişləndirilməsi planlaşdırılır. Bundan əlavə, Naxçıvan və Lahor şəhərləri arasında əməkdaşlıq haqqında memorandum imzalanmışdır. Bu saziş iqtisadi, turizm və mədəniyyət sahələrində qarşılıqlı əlaqələrin genişlənməsinə töhfə verəcəkdir.
Azərbaycan və Pakistan arasında strateji tərəfdaşlıq gündən-günə möhkəmlənməkdədir. Siyasi, iqtisadi, hərbi və mədəni sahələrdə əməkdaşlığın genişlənməsi iki ölkə arasında qardaşlıq əlaqələrinin daha da dərinləşdiyini göstərir. Azərbaycanın Pakistana böyük həcmdə sərmayə yatırmağa hazır olması, ticarət və nəqliyyat sahələrində yeni əməkdaşlıq imkanlarının araşdırılması bu münasibətlərin daha da inkişaf edəcəyini göstərir. Hər iki ölkənin liderləri strateji tərəfdaşlıq münasibətlərini gücləndirmək və regional sabitliyə töhfə vermək niyyətindədir. Azərbaycan və Pakistan arasındakı dostluq və qardaşlıq münasibətləri uzunmüddətli əməkdaşlığın əsasını təşkil edir və bu əlaqələr gələcəkdə daha da möhkəmlənəcəkdir.
